Analisis
Kesalahan Berbahasa Tataran Semantik
Kata semantik dapat diartikan sebagai
ilmu tentang makna atau tentang arti, yaitu salah satu dari tiga tataran
analisis bahasa: fonologi, morfologi, dan semantik (Chaer, 2002: 2). Berikut
ini adalah beberapa contoh kesalahan pada tataran semantik.
1.
Gejala
Hiperkorek
No.
|
Kesalahan
|
Pembenaran
|
1.
|
Dhik Aji tuku kutuk sepuluh lan kandhange sisan.
|
Dhik Aji tuku kuthuk sepuluh lan kandhange
sisan.
|
2.
|
Nek nakal-nakal tak tutuk lho kowe.
|
Nek nakal-nakal tak thuthuk lho kowe.
|
2.
Pleonasme
No.
|
Kesalahan
|
Pembenaran
|
1.
|
Sing kalah lomba mangga mundur memburi dhisik.
|
-
Sing kalah lomba mangga mundur dhisik.
-
Sing kalah lomba mangga memburi dhisik.
|
2.
|
Dhek mbiyen pas TK, potongan rambutku cendhak terus.
|
-
Mbiyen pas TK, potongan rambutku cendhak terus.
-
Dhek TK, potongan rambutku cendhak terus.
|
3.
|
Para ibu-ibu sekaliyan, mangga sami kempal rumiyin.
|
-
Para ibu sekaliyan, mangga sami kempal rumiyin.
-
ibu-ibu sekaliyan, mangga sami kempal rumiyin.
|
4.
|
Para warga kabeh padha ngresiki peceren.
|
Para warga padha ngresiki peceren.
|
Pleonasme merupakan salah satu contoh
dalam kesalahan berbahasa tataran semantik. Hal ini dikarenakan penggunaan kata
yang berlebihan yang maknanya sama. Misalnya kata mundur (ke belakang),
kata mundur sudah berarti memburi (ke belakang), tetapi kenapa
harus diulang lagi. Kata para ibu-ibu, kata para
sudah bermakna lebih dari satu, sedangkan kata ibu-ibu juga bermakna ibu
lebih dari satu.
3.
Pilihan
Kata (Diksi)
No.
|
Kesalahan
|
Pembenaran
|
1.
|
Bayu ning kosku metu Gang Nangka.
|
Bayu ning kosku liwat Gang Nangka.
|
2.
|
Happy lunga ning Dugderan numpak honda
Jupiter.
|
Happy lunga ning Dugderan numpak motor
Jupiter.
|
3.
|
Kowe meh nggawe klambi apa pas Slasa Legen?
|
Kowe meh nganggo klambi apa pas Slasa
Legen?
|
4.
|
Taline tulung ditugel dadi telu ya?
|
Taline tulung dipedhot dadi telu ya?
|
5.
|
Lungane mau dudu karo kowe ta?
|
Lungane mau ora karo kowe ta?
|
Pilihan kata (diksi) yang kurang tepat
dapat mengubah makna, sehingga diksi yang kurang tepat ini dapat dikategorikan
sebagai kesalahn berbahasa tatatran semantik.
4.
Ambiguitas
No.
|
Kesalahan
|
Pembenaran
|
1.
|
Kucing mangan tikus mati.
|
-
Kucing mangan tikus sing mati.
-
Kucing mangan tikus terus mati.
|
2.
|
Kose mahasiswa anyar.
|
-
Kose sing anyar
-
Mahasiswa sing anyar
|
3.
|
Dompete Ayuk cilik ilang wingi sore.
|
-
Dompete sing cilik
-
Ayuk sing cilik
|
Kesalahan berbahasa tataran semantik
lainnya ialah penggunaan kalimat ambigu. Penggunaan kalimat ambigu dapat
menimbulkan lebih dari satu makna yang berbeda.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar