Rabu, 09 Juli 2014

Analisis Kesalahan Berbahasa Tataran Semantik

  Analisis Kesalahan Berbahasa Tataran Semantik

      Kata semantik dapat diartikan sebagai ilmu tentang makna atau tentang arti, yaitu salah satu dari tiga tataran analisis bahasa: fonologi, morfologi, dan semantik (Chaer, 2002: 2). Berikut ini adalah beberapa contoh kesalahan pada tataran semantik.
1.      Gejala Hiperkorek
No.
Kesalahan
Pembenaran
1.
Dhik Aji tuku kutuk sepuluh lan kandhange sisan.
Dhik Aji tuku kuthuk sepuluh lan kandhange sisan.
2.
Nek nakal-nakal tak tutuk lho kowe.
Nek nakal-nakal tak thuthuk lho kowe.

2.      Pleonasme
No.
Kesalahan
Pembenaran
1.
Sing kalah lomba mangga mundur memburi dhisik.
-          Sing kalah lomba mangga mundur dhisik.
-          Sing kalah lomba mangga memburi dhisik.
2.
Dhek mbiyen pas TK, potongan rambutku cendhak terus.
-          Mbiyen pas TK, potongan rambutku cendhak terus.
-          Dhek TK, potongan rambutku cendhak terus.
3.
Para ibu-ibu sekaliyan, mangga sami kempal rumiyin.
-          Para ibu sekaliyan, mangga sami kempal rumiyin.
-          ibu-ibu sekaliyan, mangga sami kempal rumiyin.
4.
Para warga kabeh padha ngresiki peceren.
Para warga padha ngresiki peceren.
      Pleonasme merupakan salah satu contoh dalam kesalahan berbahasa tataran semantik. Hal ini dikarenakan penggunaan kata yang berlebihan yang maknanya sama. Misalnya kata mundur (ke belakang), kata mundur sudah berarti memburi (ke belakang), tetapi kenapa harus diulang lagi. Kata para ibu-ibu, kata para sudah bermakna lebih dari satu, sedangkan kata ibu-ibu juga bermakna ibu lebih dari satu.

3.      Pilihan Kata (Diksi)
No.
Kesalahan
Pembenaran
1.
Bayu ning kosku metu Gang Nangka.
Bayu ning kosku liwat Gang Nangka.
2.
Happy lunga ning Dugderan numpak honda Jupiter.
Happy lunga ning Dugderan numpak motor Jupiter.
3.
Kowe meh nggawe klambi apa pas Slasa Legen?
Kowe meh nganggo klambi apa pas Slasa Legen?
4.
Taline tulung ditugel dadi telu ya?
Taline tulung dipedhot dadi telu ya?
5.
Lungane mau dudu karo kowe ta?
Lungane mau ora karo kowe ta?

      Pilihan kata (diksi) yang kurang tepat dapat mengubah makna, sehingga diksi yang kurang tepat ini dapat dikategorikan sebagai kesalahn berbahasa tatatran semantik.
4.      Ambiguitas
No.
Kesalahan
Pembenaran
1.
Kucing mangan tikus mati.
-          Kucing mangan tikus sing mati.
-          Kucing mangan tikus terus mati.
2.
Kose mahasiswa anyar.
-          Kose sing anyar
-          Mahasiswa sing anyar
3.
Dompete Ayuk cilik ilang wingi sore.
-          Dompete sing cilik
-          Ayuk sing cilik

      Kesalahan berbahasa tataran semantik lainnya ialah penggunaan kalimat ambigu. Penggunaan kalimat ambigu dapat menimbulkan lebih dari satu makna yang berbeda.

Tidak ada komentar:

Posting Komentar